Tại hội nghị nhà phát triển toàn cầu WWDC 2025 diễn ra vào ngày 9/6, Craig Federighi – Phó chủ tích phần mềm của Apple đã chính thức giới thiệu Foundation Models framework. Đây là bộ công cụ cho phép các ứng dụng bên thứ ba khai thác sức mạnh của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) nằm trong Apple Intelligence – hệ thống AI độc quyền của Apple.
“Ví dụ, nếu bạn đang chuẩn bị cho một kỳ thi, ứng dụng như Kahoot có thể tạo ra một bài kiểm tra cá nhân hóa từ ghi chú của bạn để việc học trở nên hấp dẫn hơn,” Federighi giải thích. Điều đặc biệt là toàn bộ quá trình này diễn ra ngay trên thiết bị mà không cần kết nối internet hay phát sinh chi phí API cloud.
Foundation Models framework được thiết kế với triết lý “offline first” – ưu tiên hoạt động độc lập. Điều này có nghĩa là người dùng có thể trải nghiệm các tính năng AI thông minh ngay cả khi không có kết nối mạng, đồng thời đảm bảo quyền riêng tư tuyệt đối vì dữ liệu không rời khỏi thiết bị.
Sức mạnh của framework này nằm ở tính đơn giản đáng kinh ngạc. Apple khẳng định rằng các nhà phát triển chỉ cần viết ít nhất ba dòng code Swift để tích hợp AI vào ứng dụng của mình. Framework hỗ trợ đầy đủ các tính năng nâng cao như guided generation (tạo nội dung có định hướng), tool calling (gọi công cụ) và xử lý đa luồng hội thoại.
Một số đối tác lớn đã bắt đầu triển khai công nghệ này. Automattic đang sử dụng framework trong ứng dụng nhật ký Day One để mang đến những tính năng thông minh bảo vệ quyền riêng tư. Trong khi đó, AllTrails – ứng dụng bản đồ nổi tiếng – đang áp dụng để gợi ý các tuyến đường đi bộ đường dài phù hợp.
“Foundation Models framework đã giúp chúng tôi suy nghĩ lại về những gì có thể làm được với việc ghi nhật ký,” Paul Mayne, trưởng nhóm Day One tại Automattic chia sẻ. “Giờ đây chúng tôi có thể kết hợp trí tuệ và quyền riêng tư theo những cách thực sự tôn trọng người dùng.”
Ngoài việc mở cửa cho nhà phát triển, Apple cũng công bố những cải tiến đáng kể cho Apple Intelligence. Hệ thống AI này sẽ hỗ trợ thêm nhiều ngôn ngữ mới bao gồm tiếng Việt, dự kiến ra mắt vào cuối năm 2025. Điều này đặc biệt quan trọng đối với thị trường Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng.
Các ứng dụng sử dụng framework sẽ mở ra vô số khả năng mới. Ứng dụng giáo dục có thể tạo bài kiểm tra cá nhân hóa từ ghi chú của học sinh. Ứng dụng du lịch có thể xây dựng lịch trình thông minh hoàn toàn offline. Thậm chí các game cũng có thể tạo ra hội thoại động cho nhân vật một cách tự nhiên.
Từ góc độ chiến lược, động thái này giúp Apple tạo ra hệ sinh thái khép kín mà vẫn đủ mở để thu hút nhà phát triển. Thay vì phụ thuộc vào các dịch vụ AI cloud đắt đỏ từ bên thứ ba, các ứng dụng iOS giờ đây có thể tận dụng sức mạnh xử lý của chip Apple Silicon ngay trên thiết bị.
Foundation Models framework hiện đã có sẵn cho thử nghiệm thông qua Apple Developer Program. Phiên bản beta công khai sẽ được phát hành vào đầu tháng tới, mở đường cho việc ra mắt chính thức cùng với iOS 26 vào mùa thu năm nay.
Với bước đi này, Apple không chỉ đang cạnh tranh với Google và Microsoft trong lĩnh vực AI, mà còn tạo ra một mô hình hoàn toàn mới: AI mạnh mẽ nhưng bảo vệ quyền riêng tư, thông minh nhưng không phụ thuộc vào cloud. Điều này có thể trở thành yếu tố phân biệt quan trọng trong cuộc đua công nghệ tương lai.